Sık Sorulan Sorular

ADR (tehlikeli maddelerin karayolu ile uluslararası taşımacılığına ilişkin Avrupa anlaşması) mevzuatına uygun donanımlı araç anlamına gelmektedir. 

ADR (Tehlikeli maddelerin karayolu ile uluslararası taşımacılığına ilişkin Avrupa anlaşması) mevzuatına göre Bölüm 9 tanımlanan gerekliliklri yerine getiren tankı ile birlikte tehlikeli madde taşıyan bir araç anlamındadır (Pembe şeritli belge yada T9 belgesi olarak da anılmaktadır).  Bu mevzuat gereğince, T9 Belgesi ancak aracın trafiğe tescil olduğu ülkedeki yetkilendirilmiş kurum (Türkiye'de ise 2014 Ocak itibariyle TSE Yetkili Kurumdur) tarafından verilebilmekte ve araç sahibi almaktadır. ADR Araç Uygunluk Belgesi (T9) aracın veya ekipmanın Tehlikeli Madde Taşımaya uygunluğunun yetkili makamlarca onaylandığı belgedir.

1 senelik bir belgedir, araca yıllık teknik muayene yapılarak uygun sonuçlandığında belge yenilenir. Aracın üzerinde sabit tank var ise tankın muayene sertifikasının güncel olması gerekir.

ADR mevzuatına göre üç tür taşıma yapılabilmektedir:

1. Ambalajlı Taşıma
2. Dökme Taşıma
3. Tank ile Taşıma

Bu taşımalardan ambalaj ile taşımalarda yetkilendirilmiş kuruluşlardan elde edilen ve AD Bölüm 4 ve 6'da düzenlemesi yapılan bir takım testlerden geçmiş ambalajlar kullanılmak zorundadır. 

Örnek olarak mukavva kutu bir ambalajın ambalaj kodları ve işaretlemesi aşağıda verilmiştir:

• Ambalaj türleri için aşağıdaki rakamlar kullanılmaktadır:
  1. Varil
  2. (Rezerve edildi)
  3. Bidon
  4. Kutu
  5. Torba
  6. Kompozit ambalajlar
  7. (Rezerve edildi)
  0. İnce metal ambalajlar

• Malzeme çeşitleri için aşağıdaki büyük harfler kullanılmaktadır:
  A. Çelik (tüm tipleri ve yüzey işlemleri)
  B. Alüminyum
  C. Doğal ahşap
  D. Kontrplak
  F. Yeniden yapılandırılmış ahşap
  G. Mukavva
  H. Plastik malzeme L. Kumaş
  M. Kâğıt, çok katmanlı
  N. Metal (çelik veya alüminyum hariç metal)
  P. Cam, porselen veya seramik

Aşağıdaki tablo, ambalaj türüne, üretiminde kullanılan malzemelere ve kategorilerine bağlı olarak ambalaj türlerinin belirlenmesinde kullanılacak kodları göstermektedir; 

ADR Mevzuatına göre tehlikeli maddenin sınıfını belirten ve bu tip yük taşıyan tüm araçlarda bulunması gereken levhalar en az 25 cm x 25 cm ölçülerinde olmalıdır. Can ve mal emniyeti açısından ayrı ayrı özellikler arz eden dokuz ayrı tehlikeli madde sınıfı, uluslararası etiket ve kod işaretlerine göre işaretlemeler ADR bölüm 5.2 ‘deki tanımlara göre gerçekleştirilir:

Kullanılması gereken levhalar aracın taşıdığı yüke göre takılmaktadır. Tehlike sınıfları şu şekildedir:

Etiket model No.	Alt Grup veya Kategori	Sembol ve sembol rengi	Zemin	Alt köşedeki şekil (ve şekil rengi)	Örnek etiketler
					Alternatif 1	Alternatif 2
Sınıf 1 tehlikesi: Patlayıcı maddeler veya nesneler
1	Alt Grup 1.1, 1.2, 1.3	Patlayan bomba: siyah	Turuncu	1 (siyah)
1.4	Alt Grup 1.4		Turuncu	1 (siyah)
1.5	Alt Grup 1.5		Turuncu	1 (siyah)
1.6	Alt Grup 1.6		Turuncu	1 (siyah)
Sınıf 2 tehlikesi: Gazlar
2.1	Alevlenebilir gazlar	Alev: siyah veya beyaz	Kırmızı	2 (siyah veya beyaz)
2.2	Alevlenmeyen, zehirli olmayan gazlar	Gaz silindiri: siyah veya beyaz	Yeşil	2 (siyah veya beyaz)
2.3	Zehirli gazlar	Kafatası ve çapraz kemikler: siyah	Beyaz	2 (siyah)
Sınıf 3 tehlikesi: Alevlenebilir sıvılar
3	–	Alev: siyah veya beyaz	Kırmızı	3 (siyah veya beyaz)
Sınıf 4.1 tehlikesi: Alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, polimerleştirici maddeler ve duyarlılığı giderilmiş katı patlayıcılar
4.1	–	Alev: siyah	7 dikey kırmızı şeritli beyaz	4 (siyah)
Sınıf 4.2 tehlikesi: Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler
4.2	–	Alev: siyah	Üst yarı beyaz, alt yarı kırmızı	4 (siyah)
Sınıf 4.3 tehlikesi: Su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler
4.3	–	Alev: siyah veya beyaz	Mavi	4 (siyah veya beyaz)
Sınıf 5.1 tehlikesi: Yükseltgen maddeler
5.1	–	Daire üzerinde alev: siyah	Sarı	5.1 (siyah)
Sınıf 5.2 tehlikesi: Organik peroksitler
5.2	–	Alev: siyah veya beyaz	Üst yarı kırmızı, alt yarı sarı	5.2 (siyah)
Sınıf 6.1 tehlikesi: Zehirli maddeler
6.1	–	Kafatası ve çapraz kemikler: siyah	Beyaz	6 (siyah)
Sınıf 6.2 tehlikesi: Bulaşıcı maddeler
6.2	–	Daire üzerinde üst üste üç hilal: siyah	Beyaz	6 (siyah)
Sınıf 7 tehlikesi: Radyoaktif malzeme
7A	Kategori I – BEYAZ	Yonca: siyah	Beyaz	7 (siyah)
7B	Kategori II – SARI	Yonca: siyah	Üst yarısı, beyaz sınırlar içinde sarı; alt yarısı beyaz	7 (siyah)
7C	Kategori III – SARI	Yonca: siyah	Üst yarısı, beyaz sınırlar içinde sarı; alt yarısı beyaz	7 (siyah)
7E	Bölünebilen malzeme	–	Beyaz	7 (siyah)
Sınıf 8 tehlikesi: Aşındırıcı maddeler
8	–	İki cam kaptan dökülen, bir el ile bir metale zarar veren sıvı: siyah	Üst yarı beyaz, alt yarısı beyaz sınırlara sahip siyah;	8 (beyaz)
Sınıf 9 tehlikesi: Çevreye zararlı maddeler dâhil muhtelif tehlikeli maddeler ve nesneler
9	–	Üst yarıda 7 adet dikey şerit: siyah	Beyaz	9 altı çizili (siyah)
9A	–	Üst yarıda 7 adet dikey şerit: siyah; alt yarıda batarya grubu ve bir bozuk ve alev yayan pil: siyah	Beyaz	9 altı çizili (siyah)

Araç levhaları taşıma türüne göre farklı levhalanmaktadır:

1. Ambalaj ile Taşıma

2. Tank ile Taşıma:

3. Dökme Yük ile Taşıma

Taşıma Evrakı (Taşıma Belgesi), ADR Mevzuatına göre tehlikeli maddeyi bir yerden bir yere gönderen tarafın hazırlayıp sürücünün yanına vermesi zorunlu bir belgedir.

Taşıma belgesi (belgeleri), taşımaya sunulan her bir tehlikeli madde, malzeme veya nesne için aşağıda belirtilen bilgileri içermelidir:

(a)  "UN" harflerinin önde yer aldığı UN numarası;

(b)  ADR 3.1.2'de belirtildiği üzere, uygun olduğu durumlarda (bkz. 3.1.2.8.1) parantez içindeki teknik adla birlikte yer alan (bkz. 3.1.2.8.1.1) uygun sevkiyat adı;

(c)                

• Sınıf 1'de yer alan maddeler ve nesneler için: Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (3b)'de verilen sınıflandırma kodu.
• Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (5)'te 1, 1.4, 1.5 ve 1.6'dan farklı etiket model numaraları verilmişse, bu etiket model numaraları parantez içinde sınıflandırma kodunu takip etmelidir;
• Sınıf 7'ye ait radyoaktif malzemeler için: Sınıf numarası: "7";

NOT: İkincil tehlike teşkil eden radyoaktif malzemeler için ayrıca bkz. Bölüm 3.3, özel hüküm 172.

• 3090, 3091, 3480 ve 3481 UN numaralı lityum bataryalar için, Sınıf numarası "9";
• Diğer sınıflarda yer alan maddeler ve nesneler için: Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (5)'te verilen etiket model numaraları veya Sütun (6)'da belirtilen özel bir hüküm kapsamında geçerli olanlar. Birden fazla etiket model numarası verilmişse, ilkini takip eden rakamlar parantez içinde yer alacaktır. Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (5)'te etiket modeli verilmeyen maddeler ve nesneler için, Sütun (3a)'ya uygun sınıfları verilecektir;

(d) Tahsis edilmiş ise, maddenin paketleme (ambalajlama) grubu; bunun önüne "PG" harfleri konulabilir (örneğin "PG II") veya 5.4.1.4.1'de belirtilen lisanlar kullanıldığında "Packing Group" (Paketleme grubu) anlamına gelen kelimelerinin ilk harfleri konulabilir;

NOT: İkincil tehlikeler teşkil eden Sınıf 7 radyoaktif malzemeleri için bkz. Bölüm 3.3, özel hüküm 172 (d).

(e) İlgili durumlarda ambalajların sayısı ve açıklaması; UN ambalaj kodları yalnızca ambalaj türünün açıklamasını tamamlamak üzere kullanılabilir (örn. bir kutu (4G));

NOT: Bir kombine ambalajın dış ambalajı içerisindeki her bir iç ambalajın sayısı, tipi ve kapasitesinin belirtilmesine gerek yoktur.

(f) Farklı UN numarası taşıyan tehlikeli malların her bir kaleminin toplam miktarı, uygun sevkiyat adı veya geçerli olduğunda paketleme grubu (hacim olarak veya brüt kütle olarak veya uygunsa net kütle olarak);

NOT 1: 1.1.3.6'nın amaçlanan şekilde uygulanması hâlinde her bir taşıma kategorisi için toplam tehlikeli mal miktarı ve hesaplanan değeri 1.1.3.6.3 ve 1.1.3.6.4'e uygun şekilde taşıma belgesinde belirtilmelidir.

NOT 2: İşbu Ekte belirtilen makineler veya teçhizatlar içerisindeki tehlikeli mallar için, belirtilen miktar, kilogram veya litre cinsinden taşınan tehlikeli malların toplam miktarı olacaktır.

(g) Gönderenin adı ve adresi;

(h) Alıcının (alıcıların) adı ve adresi. Taşıma işlemine müdahil ülkelerin yetkili makamlarının mutabakatı üzerine, taşınan malların taşıma işleminin başında tam olarak belirtilemeyen birden fazla alıcıya gönderilmesi hâlinde, "Delivery Sale" ("Teslimatta Satış") kelimeleri verilebilir;

(i) Herhangi bir özel düzenlemenin koşullarının gerektirmesi hâlinde uygun bir beyan;

(j)                  (Rezerve edildi)

(k)                 Tahsis edildiyse, parantez içinde büyük harflerle Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (15)'te verilen tünel kısıtlama kodu. Taşıma işleminin, tehlikeli malların taşınmasında geçerli olan kısıtlamalara tabi bir tünelden geçmeyeceği en başından biliniyorsa, tünel kısıtlama kodunun eklenmesine gerek yoktur.

Bilgilerin taşıma belgesinde bulunma yeri ve sırası tercihe bırakılmıştır; ancak (a), (b), (c), (d) ve (k) maddeleri ADR'de aksi öngörülmedikçe, yukarıdaki sırada (yani (a), (b), (c), (d), (k) şeklinde) bilgiler birbirine karışmaksızın yer almalıdır.

Bu şekilde izin verilen tehlikeli mal açıklamalarına örnekler:

"UN 1098 ALİL ALKOL, 6.1 (3), I, (C/D)" veya "UN 1098, ALİL ALKOL, 6.1 (3), PG I, (C/D)"

Yukarıdaki gereklilikler altında örnek bir Taşıma Belgesi'ni aşağıda bulabilirsiniz.

Taşıma sırasında meydana gelebilecek kazaya bağlı bir acil durumda destek olarak, ADR 5.4.3.4'te belirtilen biçimdeki yazılı talimatlar, araç ekibinin kabininde taşınmalı ve derhal erişilebilir olmalıdır. Bu talimatlar taşımacı tarafından, yolculuğun başlamasından önce her üyenin okuyup anlayabileceği dillerde olacak şekilde araç ekibine sunulmalıdır. Taşımacı, araç ekibinin her bir üyesinin talimatları anladıklarından ve bu talimatları düzgün şekilde yerine getirebileceklerinden emin olmalıdır. Yolculuğun başlamasından önce, araç ekibinin üyeleri yüklü tehlikeli mallar konusunda birbirlerini bilgilendirmeli ve bir kaza veya acil durum hâlinde alınması gereken eylemlere dair detaylar konusunda yazılı talimatlara başvurmalıdır. Yazılı talimat, biçimi ve içerikleri bakımından aşağıdaki linkte verilen dört sayfalı modele uygunluk göstermelidir:

ADR 2019 Yazılı Talimat (İndirmek için tıklayınız)

Genel eylemler ile ADR başlık 8.1.5 uyarınca taşıma ünitesinde taşınacak tehlikeye özgü acil durum eylemlerinin yürütülmesi için kişisel ve genel koruyucu donanımlar

Taşıma ünitesinde aşağıdaki teçhizatlar taşınacaktır:

• Her araç için, tekerleğin çapı ve aracın azami kütlesine uygun büyüklükte en az bir takoz.
• İki adet kendi başına durabilen ikaz işareti;
• Göz durulama sıvısı ^a ve

Her bir araç ekibi üyesi için

• Bir ikaz yeleği
• Portatif aydınlatma gereçleri;
• Bir çift koruyucu eldiven ve
• Göz koruyucu donanım.

Bazı sınıflar için gereken ilave koruyucu donanımlar:

• Tehlike etiketi numaraları 2.3 veya 6.1 için araç ekibinin her bir üyesi için bir acil durum maskesi taşıma ünitesinde taşınacaktır;
• Bir kürek ^b;
• Bir kanalizasyon örtüsü ^b;
• Bir toplama kabı ^b.

^a: Tehlike etiketi numaraları 1, 1.4, 1.5, 1.6, 2.1, 2.2 ve 2.3 için gerekli değildir.

^b: Yalnızca tehlike etiketi numaraları 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9’a sahip katılar ve sıvılar için gereklidir.

Örnek olarak bazı ekipman temsili resimleri aşağıda verilmiştir:

Araçta Bulundurulması Gereken Teçhizatlar	Açıklama	Örnek Resmi	Kaç Adet Olması Gerektiği (Araçta tek kişi olduğu kabulü ile)
Tekerleğin çapı ve aracın azami kütlesine uygun büyüklükte takoz			2
Dikilebilir uyarı işareti			2
Göz durulama sıvısı	En az 500 ml		1
Acil durum maskesi	Maske		1
	Filtresi		1
Kürek	Kıvılcım çıkarmayan		1
Kanalizasyon örtüsü			1
Toplama Kabı			1
İkaz Yeleği			1
Portatif Aydınlatma	Kıvılcım yaratan yüzeyi olmayan (pil dahil)		1
Koruyucu eldiven			1
Göz koruyucu donanım	Koruyucu gözlük		1
Yangın söndürücü	Kabin dışı (6 kg)		2
	Kabin içi (2 kg)		1
Araç üstü turuncu levha	Ambalajlı Taşıma (Boş)		2
Araç üstü turuncu levha	Dökme ve Tank ile Taşıma (Yazılı)		2

ADR'ye göre ciddi sonuçlara neden olabilecek tehlikeli mallar bir terör olayında kötü amaçlı kullanılma potansiyeline sahip ve kitlesel ölümler, kitlesel yaralanmalar veya özellikle Sınıf 7 için, kitlesel sosyoekonomik yıkımlar gibi ciddi sonuçlar doğurabilecek tehlikeli mallar olarak tanımlanır. Sınıf 7 haricindeki sınıflarda yer alan ciddi sonuçlar doğurabilecek tehlikeli malların listesi, aşağıda tabloda (ADR Tablo 1.10.3.1.2) verilen ve burada belirtilen miktarlardan daha fazla taşınan tehlikeli mallardır. Bu tabloya göre ciddi sonuçlara neden olabilecek maddeler iin emniyet planı hazırlanması gerekmektedir.  ADR'nin güvenlik hükümlerine ek olarak, yetkili makamlar, taşıma esnasında güvenlik dışındaki sebeplerle ilave güvenlik hükümleri ekleyebilirler.

DİPNOTLAR:

^a             İlgili değil.

^b             Miktar ne olursa olsun, ADR 1.10.3 hükümleri uygulanmaz.

^c             Bu sütunda belirtilen bir değer, ADR Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (10) veya (12) uyarınca, tanklarda taşıma için izin verilmişse geçerlidir. Bu sütundaki talimat, tanklarda taşınmasına izin verilmeyen maddeler ile ilgili değildir.

^d             Bu sütunda belirtilen bir değer, ADR Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (10) veya (17) uyarınca, dökme yük taşıma için izin verilmişse geçerlidir. Bu sütundaki talimat, dökme yük taşınmasına izin verilmeyen maddeler ile ilgili değildir.

ADR anlaşmasına taraf ülkelerden birisinin topraklarında tehlikeli malların yüklenmesi, doldurulması, taşınması veya boşaltılması sırasında ciddi bir kaza veya olay olursa, ADR 1.8.5.4'te belirtilen modele uygun bir rapor, sırasıyla yükleyen, dolduran, taşımacı veya alıcı tarafından olaydan en geç bir ay sonra anlaşmaya taraf ülkenin ilgili yetkili makamına sunulacaktır. Buna karşılık olarak Anlaşmaya Taraf Ülke, gerekli durumlarda, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Sekreterliği'ne diğer Anlaşmaya Taraf Ülkeleri bilgilendirmek amacıyla bir rapor hazırlayacaktır.

Tehlikeli mal sızıntısında veya ani ürün kaybı riski olduğunda, kişisel yaralanma, mal veya çevre zararı oluştuğunda veya kurumların olaya dâhil olduğu durumlarda ve aşağıdaki kıstaslardan bir ya da birkaçı oluştuğunda ADR 1.8.5.1 uyarınca rapora tabi bir vaka oluşmuş sayılır:

Kişisel yaralanma, taşınan tehlikeli mallar ile doğrudan ilgili olan ölüm veya yaralanma vakasının meydana gelmesi anlamına gelir ve aşağıdaki yaralanmaları içerir;

(a) Yoğun tıbbi bakım gerektiren yaralanmalar;

(b) En az bir gün hastanede kalınmasını gerektiren yararlanmalar;

(c) En az ardışık üç gün çalışamama ile sonuçlanan yaralanmalar.

Ürün kaybı durumu;

(a) ADR Tablo 3.2'de taşıma kategorisi 0 veya 1 olan tehlikeli malların 50 kg / 50 l veya daha fazla miktarda;

(b) ADR Tablo 3.2'de taşıma kategorisi 2 olan tehlikeli malların 333 kg / 333 l veya daha fazla miktarda;

(c) ADR Tablo 3.2'de taşıma kategorisi 3 veya 4 olan tehlikeli malların 1000 kg / 1000 l veya daha fazla miktarda sızması/salınması anlamındadır.

Ürün kaybı kıstası, yukarıda belirtilen miktarlarda ani ürün kaybı riski varsa da geçerlidir. Kural olarak, yapısal bir zarar sebebiyle taşıma araçları artık taşıma işlemini devam ettirmeye müsait değilse veya herhangi bir sebepten dolayı yeterli güvenlik seviyesi artık sağlanamıyorsa bu durumun gerçekleştiği varsayılmak zorundadır. (Örnek: tank veya konteynerin tahribata uğraması, bir tankın devrilmesi veya yakınında yangın çıkması).

NOT: Sınıf 6.2'ye ait tehlikeli mallar taşınıyorsa, rapor verme yükümlülüğü miktar limiti olmadan uygulanır.

Radyoaktif malzemeleri içeren vakalarda, ürün kaybı kıstası aşağıdaki gibidir:

(a) Ambalajlardan herhangi bir radyoaktif malzeme salınımı;

(b) Kamunun ve işçilerin iyonlaştırıcı radyasyondan korunmasına ilişkin düzenlemelerde limit ihlaline neden olabilecek bir maruziyet (IAEA Güvenlik Yayınları No: 115 - "İyonlaştırıcı radyasyon ve radyasyon kaynaklarının güvenliğine ilişkin uluslararası temel güvenlik standartları") veya

(c) Herhangi bir ambalajın emniyet fonksiyonlarında ek güvenlik tedbirleri alınmadan, taşıma işlemine devam edilemeyecek duruma neden olabilecek ciddi bir azalma olduğu (taşıma, muhafaza, termal koruma ya da kritiklik) düşünüldüğünde.

Tehlikeli mal sızıntısında, miktarına bakılmaksızın tahmin edilen zararın 50.000 Avro'yu aştığı durumlar maddi veya çevresel zarar olarak nitelendirilir. Doğrudan tehlikeli malları taşıma aracına ve taşıma aracı altyapısına yönelik zararlar bu kapsamda göz önüne alınmayacaktır. Tehlikeli mallara ilişkin vakalarda yetkili makamların olaya müdahil olması, yetkili makamların veya acil durum servislerinin tehlikeli malları içeren olay ve şahısların tahliyesi esnasında doğrudan müdahil olmasını veya kamu yollarının (karayolu/demiryolu) en az üç saat süreyle kapatılmasını ifade eder. Gerektiğinde, yetkili makam daha fazla bilgi isteyebilir.

RID/ADR başlık 1.8.5'e göre tehlikeli malların taşınması sırasında meydana gelen olaylarda hazırlanacak rapor

RAPOR KAPAĞI

(Yetkili makam raporu iletirken, bu kapak sayfasını çıkaracaktır)

RAPOR

ADR 1.8.3.3'de Tehlikeki Madde Güvenlik Danışmanı'nın (TMGD) asıl görevleri tanımlanmaktadır. Buna göre Danışman, işletme yöneticisinin sorumluluğu altında, söz konusu işletmenin ilgili faaliyet limitleri dâhilinde uygun araçlarla ve aksiyonlarla, bu faaliyetlerin geçerli zorunluluklara göre ve en güvenli yolla yürütülmesine yardımcı olmaktır. Yıllık Faaliyet Raporu da bu görevler içinde yer almaktadır.

İşletme içerisindeki faaliyetler bakımından, bir danışmanın belirli görevleri şunlardır:

• Tehlikeli malların taşınması hususundaki zorunluluklara uygunluğun izlenmesi;
• Tehlikeli malların taşınması hususunda işletmeye öneriler sunulması;
• Tehlikeli malların taşınması kapsamındaki işletme faaliyetleri konusunda işletme yönetimine, yoksa yerel bir kamu kurumuna yıllık rapor hazırlanması. Bu gibi yıllık raporlar beş yıl süreyle saklanır ve talep üzerine ulusal makamlara ibraz edilir.

Yıllık Faaliyet Raporu şu an tesislerin aldığı ve gönderdiği tehlikeli maddelerin sınıflarına göre, alma, gönderme, taşıma, paketleme, boşaltma, doldurma, yükleme gibi faaliyetlere göre ayrılması ve ölçüm birimleri (kg, lt vs) ile girilmesini, ayrıca hangi taşıma sistemine göre taşındığını (karayolu, demiryolu, denizyolu vs) kapsayacak şekilde uygulanmaktadır.

RID, Tehlikeli maddelerin demiryolu ile taşınmasını regüle eden bir anlaşma mevzuatıdır. 

• Taşınan madde karayolu ile taşınıyor ise ADR (Şu an ADR 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde demiryolu ile taşınıyor ise RID (Şu an RID 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde denizyolu ile taşınıyor ise IMDG (Şu an IMDG 2016 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde havayolu ile taşınıyor ise DGR (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde kıta içi su yolları ile taşınıyor ise DGN (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)

anlaşmaları kullanılmaktadır.

IMDG, Tehlikeli maddelerin denizyolu ile taşınmasını regüle eden bir anlaşma mevzuatıdır. 

• Taşınan madde karayolu ile taşınıyor ise ADR (Şu an ADR 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde demiryolu ile taşınıyor ise RID (Şu an RID 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde denizyolu ile taşınıyor ise IMDG (Şu an IMDG 2016 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde havayolu ile taşınıyor ise DGR (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde kıta içi su yolları ile taşınıyor ise DGN (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)

anlaşmaları kullanılmaktadır.

IMDG ve IMDG KOD aynı şeyi temsil ederler ve her ikisi ile de anılmaktadır. Tehlikeli maddelerin demiryolu ile taşınmasını regüle eden bir anlaşma mevzuatıdır. 

• Taşınan madde karayolu ile taşınıyor ise ADR (Şu an ADR 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde demiryolu ile taşınıyor ise RID (Şu an RID 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde denizyolu ile taşınıyor ise IMDG (Şu an IMDG 2016 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde havayolu ile taşınıyor ise DGR (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde kıta içi su yolları ile taşınıyor ise DGN (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)

anlaşmaları kullanılmaktadır.

Tehlikeli Madde Rehberi (TMR), limanlarda hazırlanan, tehlikeli maddelerin emniyetli bir şekilde elleçlenmesi için belirlenen usul ve esasları genel çerçevede ortaya koyan, kıyı tesisinde meydana gelebilecek acil durumlarda can, mal ve çevre emniyetinin sağlanası amacıyla alınacak tedbirlerin ana hatlarını açıklayan bir rehberdir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bu konudaki talimatını ve rehber formatını mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz.

Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi (TMUB), tehlikeli yük elleçleyecek ve/veya geçici depolama faaliyeti yapacak olan kıyı tesisleri için düzenlenmesi gerekli bir belgedir. Örnek bir belge aşağıda gösterilmiştir. Ulaştırma ve Altyap Bakanlığı'nın bu konudaki yönergesine Mevzuat sayfamızdan ulaşabilirsiniz. 

DGR, Tehlikeli maddelerin havayolu ile taşınmasını regüle eden bir anlaşma mevzuatıdır. 

• Taşınan madde karayolu ile taşınıyor ise ADR (Şu an ADR 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini Mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde demiryolu ile taşınıyor ise RID (Şu an RID 2019 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini Mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde denizyolu ile taşınıyor ise IMDG (Şu an IMDG 2016 versiyonu geçerlidir, indirmek için linkini Mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde havayolu ile taşınıyor ise DGR (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)
• Taşınan madde kıta içi su yolları ile taşınıyor ise DGN (indirmek için linkini mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz)

anlaşmaları kullanılmaktadır.

Dünyadaki tüm havalimanlarının tanımlayıcı bir kodu bulunur. Bu koda, ICAO kodu denir ve ICAO kurumu tarafından belirlenir. ICAO, Birleşmiş Milletler’e bağlı olarak 1947 yılında kurulmuş bir uluslararası havacılık örgütüdür. Kısaltmanın açılımı International Civil Aviation Organisation, yani Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’dür.

Görevi Nedir?

ICAO, uluslararası sivil havacılığın ve ulaşım ağının en güvenli şekilde büyümesini amaçlar. Bu amaç doğrultusunda ICAO aşağıdaki sorumlulukları sahiplenir.

• Sivil havacılığın tüm teknik, ekonomik ve hukuksal yönlerinde söz sahibidir.
• Devletler arasında bir standardizasyon geliştirmek için gerekli ekipmanları sağlar.
• Sivil havacılık alanında ilke ve teknikler geliştirir.
• Uçak tasarım sanatını destekler.
• Havalimanlarındaki olanakları geliştirir.
• Havayolu şirketleri arasında haksız rekabeti önler.
• Uluslararası havacılıkta uçuş güvenliğini maksimuma çıkarmayı amaçlar.

ICAO kodu, havalimanına atanmış 4 harften oluşur. Bu kodlar belirlenirken ülke ve bölgeler arasında yapılmış sınıflandırmalardan yararlanılır. İlk harf havalimanını bulunduğu bölgeyi, ikinci harf ise bulunduğu ülkeyi belirtir. Diğer 2 harf ise genellikle sıra ile verilir.  Örneğin LTAC = “L” – Güney Avrupa “T” – Türkiye “AC” – Ankara Esenboğa Havalimanı gibi.

IATA, havayolu ile kargo ve yolcu taşımacılığı gerçekleştiren havalimanlarında tarife ve yetkilendirmelerini denetleyen uuslararası bir kuruluştur. Bu sayede hem havayolu şirketlerinin hem de hava yolu ile seyahat eden yolcuların kaliteli, güvenli ve verimli bir şekilde hizmet almasını sağlanmış olur.

IATA’nın Görevleri Nelerdir?

• Verimlilik, uygunluk ve güvenlik hususlarında uzmanlık sağlar,
• Bilet fiyatlarının belirlenmesindeki denetlemeler,
• Acente komisyonları ve hizmet ücretlerinin denetlenmesi,
• Havayolu taşımacılığı standartlarının belirlenmesi,
• Yük taşıma prosedürlerinin belirlenmesi,
• Terminal tasarımı ve işletilmesi ile ilgili standartların belirlenmesi,
• Havalimanlarında kullanılan ekipmanların standardizasyonun yapılmasında görev alır,
• Belirli zamanlarda üye ülkelerin sorunlarının görüşülmesi için kongre ve seminerlerin düzenlenmesinde görev alır.

IATA Tehlikeli Maddeler Yönetmeliği ise ICAO Teknik Talimatlarının "el kitabı-manual" bir versiyonudur. Havayolu tehlikeli mal uzmanları tarafından yazılmış ve düzenlenmiş olan Tehlikeli Ürünler Yönetmeliği kolaylaştırıcı tehlikeli mal taşımacılığı koşullarını regüle eder.

Tehlikeli maddelerin birden fazla modda (karayolu, demiryolu vs) taşındığı durumlarda gönderenin, alıcının ve taşıyıcının adının ve adresinin bulunduğu tehlikeli maddenin tanımını, türünü, miktarını içeren kombine bir tehlikeli mal beyanı ve konteyner ambalaj sertifikası olarak kullanılabilecek olan belgedir.  ADR Bölüm 5.4.5'de aşağıda sunulan bir örneği verilmiştir: 

Olmuş veya olabilecek riskleri belirlemek, söz konusu tehlikeleri ve riskleri bertarafı veya azaltmak adına gerekli organizasyonel yapıları, sorumlulukları, emniyet politikaları ve prosedürlerini de kapsayacak biçimde, emniyetin koordineli ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesini temin etmek için tüm unsurları ile uyumlu ve organize bir şekilde işletmeciler tarafından oluşturulması gereken sistemi ifade etmektedir.

Araç taşıma ünitelerinin işaretlemeleri/levhaları taşıma türüne göre farklılık göstermektedir:

1. Ambalaj ile Taşıma

2. Tank ile Taşıma:

3. Dökme Yük ile Taşıma

Her işletme, tehlikeli malların karayolu ile gönderilmesi veya taşınması veya ilgili paketleme, yükleme, doldurma ve boşaltma işlemlerinde kişilerin, mülklerin ve çevrenin korunması için riskleri azaltma konusunda yardımdan sorumlu olarak bir ya da daha fazla güvenlik danışmanı atar. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı'nın (TMGD) ifa edeceği görev ve nitelikleri ADR Bölüm 1.8.3’te belirlenen ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından tehlikeli madde güvenlik danışmanı sertifikası düzenlenerek yetkilendirilen gerçek kişiyi temsil eder.

Anlaşmaya Taraf Ülkelerin yetkili makamları bu zorunlulukların aşağıdaki işletmelere uygulanmamasını öngörebilir:

(a)             Her taşıma ünitesinde ADR Bölüm 1.1.3.6, 1.7.1.4 ve Bölüm 3.3, 3.4 ve 3.5'te belirtileni geçmeyen miktarlarla faaliyet gösteren işletmeler veya

(b)             Asıl veya ikincil faaliyetleri tehlikeli malların taşınması ya da paketleme, doldurma, yükleme ve boşaltma ile ilgili olmayan, ancak bazen çok az tehlike veya bulaşma riski içeren tehlikeli malların yurtiçinde taşınması ya da paketleme, doldurma, yükleme veya boşaltma işlemleri olan işletmeler.

Danışmanın asıl görevi, işletme yöneticisinin sorumluluğu altında, söz konusu işletmenin ilgili faaliyet limitleri dâhilinde uygun araçlarla ve aksiyonlarla, bu faaliyetlerin geçerli zorunluluklara göre ve en güvenli yolla yürütülmesine yardımcı olmaktır.

İşletme içerisindeki faaliyetler bakımından, bir danışmanın belirli görevleri şunlardır:

• Tehlikeli malların taşınması hususundaki zorunluluklara uygunluğun izlenmesi;
• Tehlikeli malların taşınması hususunda işletmeye öneriler sunulması;
• Tehlikeli malların taşınması kapsamındaki işletme faaliyetleri konusunda işletme yönetimine, yoksa yerel bir kamu kurumuna yıllık rapor hazırlanması. Bu gibi yıllık raporlar beş yıl süreyle saklanır ve talep üzerine ulusal makamlara ibraz edilir.

Danışmanın görevleri, aynı zamanda işletme ile ilgili aşağıdaki uygulamaların ve yöntemlerin kontrolünü de içerir;

• Taşınan tehlikeli malların tanımlanmasını düzenleyen zorunluluklara uygunluk prosedürleri;
• Taşıma araçları satın alınırken, işletmenin taşınan tehlikeli mallara ilişkin özel zorunlulukları dikkate alıp almadığı;
• Tehlikeli malların taşıma, paketleme, doldurma, yükleme ve boşaltımında kullanılan donanımların kontrol prosedürleri;
• Mevzuatta yapılan değişiklikler dâhil olmak üzere, işletme çalışanlarının uygun şekilde eğitimi ve bu eğitimin kayıtlarının saklanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında bir kaza ya da güvenliği etkileyecek bir olay meydana gelmesi durumunda uygun acil durum prosedürlerinin uygulanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında meydana gelen ciddi kazalar, olaylar ya da ciddi ihlaller konusunda araştırma yapılması ve gerektiğinde rapor hazırlanması;
• Kazaların, olayların ya da ciddi ihlallerin tekrar oluşmasına karşı gerekli önlemlerin uygulanması;
• Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve kullanımına ilişkin olarak tehlikeli malların taşınmasıyla ilgili yasal kuralların ve özel gereksinimlerin ne ölçüde dikkate alındığı;
• Tehlikeli malların gönderilmesi, taşınması, paketlenmesi, doldurulması, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan çalışanların operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında detaylı bilgiye sahip olduklarının doğrulanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan risklere karşı daha hazırlıklı olmak için önlemler alınması;
• Taşıma sırasında bulunması gereken belgelerin ve güvenlik donanımların, nakil vasıtasında bulunduğunu temin etmeye yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması ve bu belge ve donanımların düzenlemelere uygunluğu;
• Paketleme, doldurma, yükleme ve boşaltma işlemlerini düzenleyen zorunluluklara uygunluğun temin edilmesine yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması;
• ADR Bölüm 1.10.3.2'de belirtilen güvenlik planının bulunması.

TMGD olabilmek için;

a) Üniversitelerin fen ve mühendislik alanlarından lisans veya tehlikeli madde ve güvenlik programı/bölümü ön lisans mezunu olmak,
b) Kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya care, hırsızlık, rüşvet suçlarından hürriye bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmadığına ilişkin beyanda bulunmak,
c) TMGDEYB sahibi eğim kuruluşlarında, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğimine kalarak, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğimi tamamlama belgesini almak veya tehlikeli madde ve güvenlik programı/bölümü ön lisans diplomasına sahip olmak ve bu tebliğ kapsamında açılacak sınavda başarılı olmak

gerekmektedir.

Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğimi

• TMGD eğimleri; TMGDEYB sahibi eğim kuruluşlarında, tebliğ kapsamında yetkilendirilen tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğicileri tarandan, tehlikeli maddelerin taşınması konusundaki yürürlükteki mevzuat, taraf olduğumuz uluslararası anlaşma ve sözleşmeler ile AB mükteseba düzenlemeleri esas alınarak verilir.
• ADR tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğimi yangın eğimi hariç olmak üzere asgari 64 ders saati olarak uygulanır. RID veya IMDG Kod kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı yetkisini de isteyen adaylar, ayrıca her bir mod için 21 ders saati ilaveten eğim almaları gerekir.
• Eğitim kuruluşları tarandan düzenlenecek her bir eğitim programında en fazla 20 kursiyer bulunabilir. Eğimlerde her bir ders saatinin süresi 50 dakika olacak şekilde, günlük ders programı 3 ders saatinden az, 8 ders saatinden fazla olamaz.
• Eğimde devam zorunludur.

Düzenlenecek eğitimlerin müfredatı, aşağıda yer alan asgari ders konularını içermelidir:

1. Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler.
2. Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları (çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.).
3. Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler).
4. İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları.
5. Taşıma evrakı hakkında bilgiler.
6. Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma).
7. Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar.
8. Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler.
9. Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları.
10. Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri.
11. Elleçleme ve istifleme kuralları.
12. Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları.
13. Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim serfikası, özel izin belgesi ve benzeri.).
14. Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları.
15. Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar.
16. Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları.

Danışmanın asıl görevi, işletme yöneticisinin sorumluluğu altında, söz konusu işletmenin ilgili faaliyet limitleri dâhilinde uygun araçlarla ve aksiyonlarla, bu faaliyetlerin geçerli zorunluluklara göre ve en güvenli yolla yürütülmesine yardımcı olmaktır.

İşletme içerisindeki faaliyetler bakımından, bir danışmanın belirli görevleri şunlardır:

• Tehlikeli malların taşınması hususundaki zorunluluklara uygunluğun izlenmesi;
• Tehlikeli malların taşınması hususunda işletmeye öneriler sunulması;
• Tehlikeli malların taşınması kapsamındaki işletme faaliyetleri konusunda işletme yönetimine, yoksa yerel bir kamu kurumuna yıllık rapor hazırlanması. Bu gibi yıllık raporlar beş yıl süreyle saklanır ve talep üzerine ulusal makamlara ibraz edilir.

Danışmanın görevleri, aynı zamanda işletme ile ilgili aşağıdaki uygulamaların ve yöntemlerin kontrolünü de içerir;

• Taşınan tehlikeli malların tanımlanmasını düzenleyen zorunluluklara uygunluk prosedürleri;
• Taşıma araçları satın alınırken, işletmenin taşınan tehlikeli mallara ilişkin özel zorunlulukları dikkate alıp almadığı;
• Tehlikeli malların taşıma, paketleme, doldurma, yükleme ve boşaltımında kullanılan donanımların kontrol prosedürleri;
• Mevzuatta yapılan değişiklikler dâhil olmak üzere, işletme çalışanlarının uygun şekilde eğitimi ve bu eğitimin kayıtlarının saklanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında bir kaza ya da güvenliği etkileyecek bir olay meydana gelmesi durumunda uygun acil durum prosedürlerinin uygulanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında meydana gelen ciddi kazalar, olaylar ya da ciddi ihlaller konusunda araştırma yapılması ve gerektiğinde rapor hazırlanması;
• Kazaların, olayların ya da ciddi ihlallerin tekrar oluşmasına karşı gerekli önlemlerin uygulanması;
• Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve kullanımına ilişkin olarak tehlikeli malların taşınmasıyla ilgili yasal kuralların ve özel gereksinimlerin ne ölçüde dikkate alındığı;
• Tehlikeli malların gönderilmesi, taşınması, paketlenmesi, doldurulması, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan çalışanların operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında detaylı bilgiye sahip olduklarının doğrulanması;
• Tehlikeli malların taşınması, paketleme, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan risklere karşı daha hazırlıklı olmak için önlemler alınması;
• Taşıma sırasında bulunması gereken belgelerin ve güvenlik donanımların, nakil vasıtasında bulunduğunu temin etmeye yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması ve bu belge ve donanımların düzenlemelere uygunluğu;
• Paketleme, doldurma, yükleme ve boşaltma işlemlerini düzenleyen zorunluluklara uygunluğun temin edilmesine yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması;
• ADR Bölüm 1.10.3.2'de belirtilen güvenlik planının bulunması.

Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında; taşımacı, dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank konteyner/portatif tank işletmecisi olarak bu faaliyetlerden biri veya birden
fazlasıyla iştigal eden işletmelerin Ulaştırma Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlüklerine başvurarak almaları zorunlu oldukları bir belgedir. Tanımda geçen taşımacı, dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank konteyner/portatif tank işletmecisi'nin mevzuatta şu şekilde tanımlanmıştır:

• Alıcı: Taşıma evrakı, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi veya taşıma senedinde belirlen tehlikeli maddenin teslim edileceği işletmeyi veya taşıma işlemi, taşıma sözleşmesi olmadan gerçekleşriliyorsa, varış noktasında tehlikeli malların idaresini üstüne alacak işletmeyi,
• Dolduran: Tehlikeli maddeleri; tankerlere, tanklara, portaf tanklara ya da tankkonteynerlere, tüplü gaz tankerlerine, çok elemanlı gaz konteynerine veya konteynere dökme olarak dolum yapan işletmeleri,
• Boşaltan: Tehlikeli madde yüklü konteyneri, çok elemanlı gaz konteynerini, tank-konteynerini, portaf tankı bir araçtan çıkartan; paketli tehlikeli maddeleri, küçük konteynerleri ve portaf tankları bir araç veya konteynerden indiren; tehlikeli maddeleri bir tanktan (tanker, sökülebilir tank, portaf tank veya tank konteyner) bir tüplü gaz tankerinden, MEMU veya çok elemanlı gaz konteynerinden, bir araçtan veya dökme yük taşıyan konteynerden boşaltan işletmeyi,
• Gönderen: Kendi adına veya bir üçüncü şahıs adına tehlikeli maddeleri gönderen işletmeyi veya taşıma işlemi bir taşıma sözleşmesine bağlı olarak yürütülüyorsa, sözleşmede “Gönderen” olarak belirlen kişiyi,
• Paketleyen: Tehlikeli maddeleri, büyük paketler ve orta boy hacimli konteynerler de dahil olmak üzere değişik cinsteki kaplara yerleşren ve gerekğinde paketleri taşınmak üzere hazır hale geren işletmeleri,
• Tank-konteyner/portaf tank işletmecisi: Tank-konteyner veya portaf tankları, adına kayıtlı olduğu ya da bunları bir sözleşmeye dayalı olarak işleten işletmecileri,
• Taşımacı: Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre C1, C2, C3, K1, K2, K3, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1, P2, R1, R2 ve TİO yetki belgesi sahiplerini, belirlenen verilerin tutulduğu, gerekğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veri paylaşımına açık olduğu/olabileceği sistemi,
• Yükleyen: Paketli veya dökme tehlikeli maddelerin içerisinde bulunduğu ambalaj, konteyner veya portaf tankları bir aracın içine veya üzerine veya bir konteynerin içine yükleyen işletmeleri,

ifade eder.

Aşağıdaki örneğe benzer bir belgedir. İşletmeler ifa ettikleri faaliyete göre faaliyet konu kısmı değişmekte, her işletmeye özl bir numra verilmektedir. Belge 5 yıllığına verilmektedir. Bu konudaki mevzuatı Mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz.

Tehlikeli Maddelerin Demiryoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliği RID’e göre tehlikeli maddelerin demiryolu taşımacılığı alanında faaliyet gösteren; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan, sarnıç-vagon sahibi/kullanıcıları, demiryolu altyapı işletmecisi, taşımacı ve tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecileri, bu faaliyet alanlarından biri veya birden fazlasıyla iştigal ettiklerinde Ulaştırma Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlüklerine başvurarak almaları zorunlu olan belgeye Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) denir (Yönetmeliği Mevzuat sayfamızda bulabilirsiniz).

Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi (TMUB), tehlikeli yük elleçleyecek ve/veya geçici depolama faaliyeti yapacak olan kıyı tesisleri için düzenlenmesi gerekli bir belgedir. Örnek bir belge aşağıda gösterilmiştir. Ulaştırma ve Altyap Bakanlığı'nın bu konudaki yönergesine Mevzuat sayfamızdan ulaşabilirsiniz. 

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanları (TMGD) ile üçüncü şahıslara tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti veren, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluşu ifade etmektedir. Kısa olarakTMGDK olarak anılır. Mevzuata göre İş sağlığı ve güvenliği hizmeti veren kuruluşlar, toplum sağlığı hizmeti veren kuruluşlar, çevre danışmanlık firmaları, eğitim kuruluşları, şahıs şirketleri, özel güvenlik kuruluşları, temizlik firmaları, dernekler, federasyonlar, konfederasyonlar, birlikler, vakıflar, meslek odaları, sanayi odaları, ticaret odaları ile sanayi ve ticaret odaları veya bu kuruluşların ortak olduğu kuruluşlar TMGDK olarak yetkilendirilemezler.

Firmamız yetki belgesini görmek için tıklayınız.

TMGDK’lar bulundukları Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlüğü sorumluluk alanında faaliyet gösterebilirler. TMGDK’lar kuruldukları UAB Bölge Müdürlüğü yetki alanı dışında hizmet verilebilmeleri için, ilgili UAB Bölge Müdürlüğü yetki alanı içerisinde şube açmak zorundadır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlükleri ve hizmet verdiği illeri aşağıda bulabilirsiniz. 

EK-3 Raporu, ilk defa Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) almak isteyen, faaliyet değişikliği yapmak isteyen ya da yenileme yapmak isteyen firmaların EK-1 dilekçelerine ek olarak bizim gibi TMGDK kuruluşları tarafından hazırlanan bir rapordur. "Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik" gereği bu raporu TMGDK kuruluşları hazırlayabilmektedir.

İlk defa TMFB çıkartılması, değişiklik talebi ve yenileme durumlarında yönerge ekinde verilen yukarıda bağlantıda verilen resmi gazetede ilgili formlar bulunmaktadır.

İlk defa TMFB talep edilmesi durumunda Ek-1 dilekçesi ve Ek-3 raporunun yanında bakanlık;

1. Oda Faaliyet Belgesi (Son 6 ay içinde düzenlenmiş olması gerekmektedir)
2. İmza Sirküleri (Temsile yetkili kişi adına) ya da Vekaletname (UAB nezdinde işlem yapmaya yetki olması gereklidir)
3. Ticari sicil gazetesi fotokopisi
4. Ticaret Sicili Tasdiknamesi

talep etmektedir. 

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) almak isteyen firmalar öncelikle Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesini düzenleyen yönetmeliğe göre (bkz 18.06.2022 tarihli 31870 sayılı Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Tasinmasi Hakkinda Yonetmelik) Ek-1 dilekçesi doldurup, ekinde bizim gibi TMGDK yetki belgesi olan kuruluşlara EK-3 Raporu düzenletmesi gerekmektedir. Ek-3 Raporu tesisinizin tehlikeli maddeler açısından profilinizi oluşturmaya çalışan sorular ihtiva etmektedir.  Bu nedenle bu raporun tesisinizi bir TMGD'nin yerinde değerlendirmesi ile hazırlanması çok önemlidir. Neler tehlikeli madde olarak düşünülmelidir, hangi tehlikeli atıkları çıkarıyorsunuz, hangi tehlikeli faaliyetleri (taşıma, alma, gönderme, doldurma, boşaltma, paketleme, yükleme vs) yürütüyorsunuz bu değerlendirmede netleşecektir. Bu konuda tesisinizi yerinde değerlendirmek için lütfen talepte bulunun ve bu raporu ofisinden halletmeye çalışan kuruluşlara itibar etmeyiniz.

İlk defa TMFB çıkartılması, mevcut olan ancak değişiklik talebi olan yada belgenin geçerlilik süresi sonunda yenileme durumlarında yönerge ekinde verilen EK-1 Dilekçesi, Ek2 Formu ve Ek-3 Raporu dolması gerekmektedir. İlgili formları yukarıda mevzuat linki tıklandığında, yönetmelik son satırlarında bulabilirsiniz.

İlk defa TMFB talep edilmesi durumunda Ek-1, Ek-2 ve Ek-3 raporunun yanında bakanlık;

1. Oda Faaliyet Belgesi (Son 6 ay içinde düzenlenmiş olması gerekmektedir)
2. İmza Sirküleri (Temsile yetkili kişi adına) ya da vekaletname (UAB nezdinde işlem yapmaya yetki bulunmalıdır). Vekaletnamelerde vekalet edecek kişinin imzası yok ise, aynı zamanda imza beyannamesi de gerekmektedir.
3. En güncel ticari sicil gazetesi aslı yada fotokopisi
4. Ticaret Sicil Tasdiknamesi

talep etmektedir. Ek-2 formunda kurumsal bilgileriniz yanında UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Numarası) ve Kep adresiniz de (var ise) talep edilmektedir

İlk defa TMFB talep eden taşımacı firmalar için sadece Ek-1 ve Ek-2 yeterli olmaktadır.

Firmamız tüm süreçleri takip etmekte, size sadece ek belgeleri hazır etmek düşmektedir. 

TMFB belgesi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2024 yılı itibari ile 5479 TL belge ücreti, yenilemelerde ise 822 TL yenileme harcı talep etmektedir (TMGDK kuruluşları da EK-3 Raporu için ayrıca ücret talep edeceklerdir)

TMFB Belgesi almanı gerekip gerekmediği, mevzuat kapsamına girip girmediğiniz konusunda hazırladığımız ön değerlendirme testine lütfen ana sayfamızdan ulaşınız.

Atık,  2 Nisan 2015 tarihi 29314 sayılı resmi gazete yayınlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne göre atık; üreticisi veya fiilen elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişi tarafından çevreye atılan veya bırakılan ya da atılması zorunlu olan herhangi bir madde veya materyal olarak tanımlanmaktadır.

Yönetimleri özel mevzuat ile düzenlenmiş olan özel atıklar ve tıbbi atık hariç olmak üzere Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV’ündeki Atık Listesinde (*) ile işaretlenmiş atıklar ve 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde tanımlanan atıklar tehlikeli atıklardır. Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV’ündeki Atık Listesinde yer alan tehlikeli atıklar ile taşınması kendi mevzuatı ile kurala bağlanmış olan özel atıklar ve tıbbi atıkların karayolu ile taşınmasına dair esaslara göre atıkların tehlikeli madde olup olmadığı belirlenir.

Bahsi geçen yönetmelik ekine göre 

Yıldız (*) işareti: Altı haneli atık kodunun yanında yıldız (*) işareti bulunan atıklar tehlikeli atıklardır.

(A) işareti: Altı haneli atık kodu hizasında “Açıklama” sütununda yer alan işaret atığın kesin tehlikeli atık olduğunu belirtir. Bu şekilde işaretlenmiş olan atıklar analiz yapılmaksızın kesin tehlikeli olarak sınıflandırılır.

(M) işareti: Altı haneli atık kodu hizasında “Açıklama” sütununda yer alan işaret atığın muhtemel tehlikeli atık olduğunu belirtir. Bu şekilde işaretlenmiş olan atıkların tehlikeli olup olmadığının belirlenmesi için bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde öngörülen atığın tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesine yönelik çalışma yapılır.

99 ile biten atıklar: Altı haneli atık kodu 99 ile biten atıklar tehlikeli veya tehlikesiz atık olarak sınıflandırılması gerçekleştirilmemiş, listede başka türlü tanımlanmamış atıkları tanımlar. Bu atık kodunun kullanılmasında “Atık Kodu Belirleme Hiyerarşisi” ve bu Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükümleri uygulanır.

Atığın Tehlikelilik Durumu

Muhtemel tehlikeli atık olarak tanımlanan atıkların uygun atık kodunun belirlenmesi için tehlikelilik özellikleri ve konsantrasyonlarının belirlenmesi çalışmaları yapılır. Çalışma sonucunda atığın EK-3/B’de yer alan konsantrasyon değerlerinin üzerinde olduğunun tespiti halinde (M) ile işaretli atık kodu kullanılır. Çalışma sonucunda atığın EK-3/B’de yer alan konsantrasyon değerlerinin altında olması halinde ise ilgili bölümdeki uygun tehlikesiz atık kodu ile atık sınıflandırılır. Muhtemel tehlikeli atık kodu (M) ile bağlantılı olan tehlikesiz atık kodu, atığın tehlikesiz olduğu kanıtlanmadan kullanılmaz.

İlgili mevzuata Mevzuat sayfamızdan ulaşablirsiniz.

Atık Yönetimi Yönetmeliğine (bkz Mevzuat sayfamız) göre 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ek-IV atık listesinde yer alan atıkların karayolu ile taşınmasına dair taşımacılıktır.

Bahsi geçen yönetmelik, Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik ek-IV ak listesindeki yıldız (*) işaretli atık kodları ile bu Tebliğin ek-1’inde belirtilen atıkların karayolunda taşınmasına ilişkin esasları kapsar. Ancak ömrünü tamamlamış araçlar, maden atıkları ile radyoaktif atıkların taşınmasını, uluslararası anlaşmalar ile savaş hali ve olağanüstü hallerde uygulanacak mevzuat hükümlerine göre yapılan taşıma işlemleri ve Türk Silahlı Kuvvetlerine ait olan ya da Türk Silahlı Kuvvetlerinin temsilcilerinin eşlik ettiği araçlarla yapılan taşıma işlemlerini kapsamaz.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi İçeriği

• 64 ders saati olarak uygulanmalıdır.
• Her bir eğitim programı en fazla 20 kursiyerden oluşmalıdır.
• Eğitimlerde her bir ders saatinin süresi 50 dakika olacak şekilde, günlük ders programı 3 ders saatinden az, 8 ders saatinden fazla olamayacak şekilde programlanmalıdır.

NOT: RID, IMDG Kod veya IATA DGR kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı yetkisini de isteyen adaylar için, ayrıca bu modlar için yirmibirer ders saati ilaveten eğitim almaları gerekmektedir

Eğitim müfredatı:

• Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler.
• Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları (çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.).
• Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler).
• İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları.
• Taşıma evrakı hakkında bilgiler.
• Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma).
• Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar.
• Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler.
• Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları.
• Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri.
• Elleçleme ve istifleme kuralları.
• Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları.
• Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim sertifikası, özel izin belgesi ve benzeri.).
• Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları.
• Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar.
• Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları.
• Taşıma teçhizatları ile ilgili gereklilikler.
• Tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili işletmeye yönelik güvenlik planlarının hazırlanması.
• Tehlikeli madde kaynaklı bir kazanın, kaza nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ile bu kazaların raprlanması.
• İşletmeler için hazırlanacak yıllık raporların hazırlanma usul ve esasları.

Aynı zamanda bir eğitmen olan kurucumuz Çiğdem EREN, TUGEM Eğitim ve Danışmanlık (www.tugem.com.tr) kurumunda ADR eğitimi de vermektedir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi İçeriği

• 64 ders saati olarak uygulanmalıdır.
• Her bir eğitim programı en fazla 20 kursiyerden oluşmalıdır.
• Eğitimlerde her bir ders saatinin süresi 50 dakika olacak şekilde, günlük ders programı 3 ders saatinden az, 8 ders saatinden fazla olamayacak şekilde programlanmalıdır.

NOT: RID, IMDG Kod veya IATA DGR kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı yetkisini de isteyen adaylar için, ayrıca bu modlar için yirmibirer ders saati ilaveten eğitim almaları gerekmektedir

Eğitim müfredatı:

• Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler.
• Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları (çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.).
• Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler).
• İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları.
• Taşıma evrakı hakkında bilgiler.
• Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma).
• Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar.
• Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler.
• Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları.
• Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri.
• Elleçleme ve istifleme kuralları.
• Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları.
• Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim sertifikası, özel izin belgesi ve benzeri.).
• Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları.
• Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar.
• Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları.
• Taşıma teçhizatları ile ilgili gereklilikler.
• Tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili işletmeye yönelik güvenlik planlarının hazırlanması.
• Tehlikeli madde kaynaklı bir kazanın, kaza nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ile bu kazaların raprlanması.
• İşletmeler için hazırlanacak yıllık raporların hazırlanma usul ve esasları.

Aynı zamanda bir eğitmen olan kurucumuz Çiğdem EREN, TUGEM Eğitim ve Danışmanlık (www.tugem.com.tr) kurumunda ADR eğitimi de vermektedir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi İçeriği

• 64 ders saati olarak uygulanmalıdır.
• Her bir eğitim programı en fazla 20 kursiyerden oluşmalıdır.
• Eğitimlerde her bir ders saatinin süresi 50 dakika olacak şekilde, günlük ders programı 3 ders saatinden az, 8 ders saatinden fazla olamayacak şekilde programlanmalıdır.

NOT: RID, IMDG Kod veya IATA DGR kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı yetkisini de isteyen adaylar için, ayrıca bu modlar için yirmibirer ders saati ilaveten eğitim almaları gerekmektedir

Eğitim müfredatı:

• Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler.
• Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları (çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.).
• Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler).
• İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları.
• Taşıma evrakı hakkında bilgiler.
• Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma).
• Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar.
• Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler.
• Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları.
• Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri.
• Elleçleme ve istifleme kuralları.
• Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları.
• Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim sertifikası, özel izin belgesi ve benzeri.).
• Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları.
• Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar.
• Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları.
• Taşıma teçhizatları ile ilgili gereklilikler.
• Tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili işletmeye yönelik güvenlik planlarının hazırlanması.
• Tehlikeli madde kaynaklı bir kazanın, kaza nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ile bu kazaların raprlanması.
• İşletmeler için hazırlanacak yıllık raporların hazırlanma usul ve esasları.

Aynı zamanda bir eğitmen olan kurucumuz Çiğdem EREN, TUGEM Eğitim ve Danışmanlık (www.tugem.com.tr) kurumunda ADR eğitimi de vermektedir.

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından ortaklaşa geliştirilen, deniz ve kara yoluyla taşınmak üzere yük taşıma birimlerinin taşınması ve paketlenmesi için belirlenen 2014 IMO / ILO / UNECE Kargo Taşımacılığı Ünitelerinin Paketlenmesi Uygulama Kuralları’dır.

Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)'nün Deniz Emniyeti Komitesi (MSC) tarafından denizde ya da deniz yoluyla olabilecek terör eylemlerinin önlenmesine yönelik yeni kuralların belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalar sonucunda gemilerin ve liman tesislerinin güvenlik tehditlerini tespit etmek ve uluslararası ticaretle iştigal eden gemileri ve liman tesislerini etkileyen güvenlik eylemlerine karşı önleyici tedbirleri içeren standartlardır.

Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) öncülüğünde dökme yüklerin nakliyesinde karşılaşılan problemlerin çözümüne yönelik uluslararası alanda kabul edilebilir bir emniyetli çalışma kodunun belirlenmesi, deniz yoluyla taşınan dökme kuru yüklerin yüklenmesi, hesaplanması, taşınması, boşaltılması işlemlerindeki uygulamaların, prosedürlerin ve alınacak önlemlerin belirlendiği standartlardır.

Dökme zehirli sıvı maddelerin denizyoluyla emniyetli bir şekilde taşınmasını sağlamaya yönelik olarak, Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS 74) Bölüm VII Kısım B ve Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmesinin (MARPOL73/78) Ek II zorunlu hükümleridir. Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından anılan zorunlu hükümlerin ayrıntılarını düzenlemek zehirli/zararlı kimyasal sıvıların denizyoluyla taşınmasında bir standart sağlamak amacıyla Dökme Halde Tehlikeli Kimyasalları Taşıyan Gemilerin İnşa ve Teçhizatı Hakkında Uluslararası Kod
(IBC Kod) olarak yayımlanmıştır.

IBC Kod; Kod kapsamındaki ürünlerin özelliklerine uygun olarak taşınmasını sağlamak ve bahse konu ürünlerin gemilere, gemi personeline, diğer ürünlere ve deniz çevresine olası olumsuz etkilerini en aza indirgemek amacıyla; gemi ve gemi ekipmanlarının inşa standartları ile dizaynları hakkında kurallar içermektedir. IBC Kod Kural 1.1’de, hangi gemilerin Kod’a tabi olduğu belirtilmiştir. Bu gemiler, Kod’un zorunlu hükümlerine uymakla yükümlüdürler. IBC Kod kuralları; Kod kapsamındaki ürünleri üretenler, gemi ilgilileri, sürveyorlar, yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından uygulanmalıdır.

IMO'nun Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği (IACS) desteği ile, esas itibariyle gemi tasarım, üretim ve işletme koşullarına yönelik oluşturduğu bir koddur ancak ürünlerin emniyetli bir şekilde taşınması için tedarik zincirinin bütününü de değerlendirmeye alan bir koddur.

Kod’un amacı; 19. bölümünde yer alan listede bulunan sıvılaştırılmış gazlar ve sair bazı maddelerin taşınmasında kullanılan gemilerin dizayn ve üretim standartlarını belirleyerek, bu sıvılaştırılmış gaz ve sair maddelerin dökme halde deniz yoluyla emniyetli bir şekilde taşınmasına ve ilgili ürünlerin niteliğini göz önünde bulundurarak gemi, içindeki personel ve çevrenin maruz kalacağı riskleri en aza indirmek amacıyla gemilerde bulunması gereken donanımlara ilişkin uluslararası bir standart geliştirmektir. Sıvılaştırılmış gazların her birinin; parlayıcılık, toksisite, korozyon ve reaktivite gibi bir veya birden fazla tehlikeli özelliği olabilmektedir. Ürünlerin kriyojenik (dondurucu) veya basınç koşullarında nakledilmesinden dolayı başka muhtemel tehlikeler de doğabilmektedir.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün (TMKTDGM) Karayoluyla Tehlikeli Madde Taşımacılığı yapan araçlara denetim istasyonlarında Aşağıda linki bulunan YOL KENARI DENETİM KONTROL LİSTESİ'ndeki soruları sormaktadır.

Yol Kenarı Denetim Kontrol Listesi'ni indirmek için tıklayınız.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlüğü denetim ekipleri işletmenizi ziyaretlerinde aşağıdaki linkte bulacağınız kontrol listesini sormaktadırlar.

Listeyi indirmek için tıklayınız.

İşletmenizin Tehlikeli Maddeler ile ilgili ADR yada diğer mevzuatlara tabi olup olmadığını hazırladığımız kısa bir test ile öğrenebilirsiniz. Aşağıdaki link sizi test sayfamıza yönlendirecektir.

Test sayfası için tıklayınız? 

Aşağıda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlı Bölge Müdürlükleri'nin iletişim bilgilerini ve hizmet verdiği şehirlerin listesini bulabilirsiniz.

2024 yeni değerleme oranları ile bu ceza miktarları "Mevzuat" sayfamızdan görebilirsiniz (link)